Wat maakt deze dans herkenbaar? Wat is typisch, onderscheidend of kenmerkend?

Op de vierde tel van de dans wordt geen pas gezet, maar wordt de heup diagonaal en kort schuin naar voor gezweept. Deze beweging wordt ook vervangen door een tik of kick met de voet die samenvalt met een scherpere klank in de typische muziek.

Voorbeelden

Obsession – Avontura
Smooth operator – Sade
Burbujas de amor – Juan Luis Geurra

BPM:

De oorspronkelijke term die gebruikt werd voor dit genre was dan ook amargue, wat bitterheid betekent. Later werd de term bachata populairder. Een bachata is in het Dominicaans-Spaans een (ongeorganiseerd) feestje of feestgedruis.

(We zochten bij voorkeur korte en duidelijke filmpjes, zonder veel show, spektakel en competitie.
Betere suggesties zijn welkom.)

Bachata is een romantisch muziekgenre uit de Dominicaanse Republiek.

De muziek in vierkwartsmaat wordt gespeeld met een gitaar, een basgitaar, een guira en bongo’s. De artiesten zijn meestal mannelijke gitaarspelers die met een wat jammerende zang verhalen over tragische liefdes. We zouden de Bachata daarom de Latijns-Amerikaanse smartlap kunnen noemen.

In de Dominicaanse Republiek is de bachata lang geboycot door de media, maar de muziekstroming wist zich door verkoop van cassettes en concerten stand te houden. Pas sinds de jaren negentig is de bachata doorgedrongen tot radio- en televisiestations op het eiland. Niet lang daarna kreeg het een internationaal publiek. Bachata ondergaat tegenwoordig steeds meer invloed uit de Merengue, popmuziek, R&B en reggaetón.

Dans

Zowel in de Dominicaanse Republiek als op de Nederlandse Antillen wordt bachata vaak geassocieerd met de lagere sociale klasse. De muziek wordt graag luid gespeeld bij 'cafetarias' (Dominicaanse Republiek) of 'sneks' (Curaçao). Dat zijn eenvoudige bars, deels in de buitenlucht. Het bier wordt er geserveerd door serveersters waar doorgaans ook mee gedanst kan worden. In sommige gevallen kan er ook sprake zijn van prostitutie. Vandaar dat de bachata soms een dubieuze reputatie heeft. Sinds bachata echter ook is doorgebroken in vele landen buiten het Caribische gebied, waaronder de VS en Nederland, is deze muzieksoort onderdeel geworden van de mainstream latin music.

Op de romantisch en melancholisch klinkende bachata muziek wordt doorgaans close gedanst. Er wordt afgewisseld met weinig combinaties zodat er rustig genoten kan worden van de muziek.

Het is een improvisatie dans. De basis wordt in principe altijd gedanst op 3 (van de vier) tellen. Op de 4de tel volgt een tap met een specifiek heupaccent. Daarnaast wordt er in de basis voor- en achterwaarts, maar vooral zijwaarts gedanst en gedraaid.

Op verschillende plaatsen in de wereld wordt bachata op verschillende manieren gedanst. Er zijn geen strakke regels. In grote lijnen vallen drie danswijzen te onderscheiden:
 

1. Dominicaanse stijl. Er wordt gedanst op enige afstand. De partners houden elkaars handen vast. Vaak worden er veel snelle tussenpasjes gezet. De bewegingen zijn doorgaans spontaan, geïmproviseerd en aangepast aan het specifieke nummer. Draaien worden zelden gemaakt. Complexe combinaties van draaien (zoals bij salsa) worden nooit gemaakt. De laatste jaren heeft deze Dominicaanse dansstijl zich gemengd met reggeaton invloeden. De Dominicaanse stijl lijkt de meest geavanceerde en creatieve bachata dansstijl.
 

2. Dansschool stijl. Op dansscholen in het Westen wordt bachata geleerd in een klassieke danshouding waarbij beide danspartners dicht tegenover elkaar dansen. De rechterhand ligt achter op de rug van de partner. Er worden meestal geen snelle pasjes gemaakt. Daarentegen worden vaak wel enkele (disco en salsa-achtige) draaien geleerd.
 

3. Antilliaanse stijl. Op Curaçao is een bachata danswijze ontstaan waarbij telkens op de vierde (laatste) tel van de maat een heup wordt opgetild en een 'hopje' wordt gemaakt. Dit is overgewaaid naar Nederland en andere landen. De oudere generatie Antillianen tilt daarbij soms ook de schouder op. Onterecht wordt vaak aangenomen dat zo'n hopje een vast onderdeel is van bachata dansen. In het land van herkomst, de Dominicaanse Republiek, wordt dit niet gebruikt.

De verschillen tussen de bachata dansstijlen zijn behoorlijk groot. De overeenkomst is: als je op de eerste tel van de vorige maat met links een stap zette, zet je op de eerste tel van de volgende maat een stap met rechts. En bij de daaropvolgende maat wordt weer begonnen met links, enz...

Bij de Dominicaanse stijl zal de tussenliggende tijd op een creatieve wijze worden ingevuld die past bij de specifieke song.

Bij de dansschool stijl zal daarentegen altijd eenzelfde invulling worden gegeven aan de vier tellen in de maat. Bij de vierde tel wordt eventueel het Antilliaanse hopje gebruikt.

Op dansscholen wordt geleerd om op de eerste tel van de maat te beginnen, waarmee de muziekmaat (van vier tellen) samenvalt met de dansmaat. Dominicanen beginnen behalve op de eerste tel ook op de tweede tel en soms op de derde. Dit kan afhangen van de baslijn. Op het gevoel wordt begonnen op die tel die het beste past bij de song die gespeeld wordt. Ook varieert de dansstijl tussen snelle bachatas die los (met alleen de handen vast) gedanst worden, en romantische bachatas die dichter tegen elkaar aan worden gedanst met meer fysiek contact.

Muzikanten
Aventura is internationaal veruit de bekendste bachatagroep, maar onder Dominicanen zijn de meest populaire artiesten Antony Santos en Juan Luis Guerra. Andere populaire artiesten zijn Raulin Rodriguez, Zacarias Ferreira, Frank Reyes, Monchy y Alexandra, Domenic Marte, Xtreme, Andy Andy, Elvis Martinez, Carlos y Alejandra, Leonardo Paniagua, Yoskar Sarante, Alex Bueno, Los Toros Band en Joe Veras.

Tegenwoordig wordt bachata ook zeer sensueel en close en met Zouk-kenmerken gedanst.

Een andere trend is een mooie combinatie van twee levende dansen: Argentijnse tango en Bachata, ook Bachatango genoemd. De basispas en het ritme zijn bachata, de figuren komen uit de Argentijnse Tango.