Sacrale dans verwijst (in onze regio’s) naar veelal rustige choreografieën die door 4 tot 100 mensen overwegend hand in hand in een kring gedanst worden.
Sacraal staat voor gewijd of heilig, ook verwijzend naar ‘helend’. In Engels taalgebied wordt dit beladen woordgebruik soms gemeden en noemt men deze Sacred Dance ook (Sacred ) Circle Dance. Daar omvat het volgens The Sacred Dance Guild sinds 1958 ook o.a. indianendans, liturgische, religieuze en rituele dans als middel om te streven naar een betere wereld.
De Duitse omschrijving Meditation des Tanzes (Sakraler Tanz) maakt duidelijk een link met een spirituele dimensie en expressie. Herhaalde gezamenlijke bewegingen helpen om te mediteren en de verbinding tussen lichaam, ziel en geest te (her)vinden. De dansers ervaren contact met de anderen en met datgene waarin de danser gelooft, het ene, de kosmos.
De term verstillende dans is daarom ook toepasselijk, temeer daar het een gebeuren is waarbij alle deelnemers hun mond houden. Hetgeen vanzelf al voor rust zorgt.
Sommige dansen zijn wat uitbundiger, andere verstild. Het lijkt op weldoende yoga op muziek.
Samen bewegen is veel belangrijker dan technisch perfect dansen. Het gaat niet om prestatie maar om de beleving. Er zijn geen expliciete correct vormen of (symbolische) passen, er zijn ook geen fouten. Je leert en evolueert in verbondenheid.
Iedereen is een leerling, een gezel en een meester. De dansen hebben een eenvoudige choreografie in herhaalde patronen op de grond. Die bestaan uit sterke symbolen zoals het kruis, de cirkel en de spiraal. Zij worden respectievelijk geassocieerd met inwijding en geleidelijke groei van zelf bewuste leerling over sociaal bewuste gezel naar spiritueel bewust meester. De kosmische cirkel evolueert door beweging en dans tot spiraal.
De kring danst rond een symbolisch midden. Deze kern (van het ik of het leven) is een mooi, natuurlijk (vaak thema gebonden) object (een bloemstuk, kaars(en),...) dat de deelnemers helpt om te focussen door er omheen te dansen.
Er wordt op verschillende muzieksoorten gedanst, oorspronkelijk op rustige klassieke muziek, op traditionele folklore- of volksmuziek (Griekenland, Israël) maar ook op religieuze muziek, new-age e.a. Je draagt zacht dansschoeisel of sokken.
Het begin
Balletdanser en choreograaf Bernhard Wosien (°1908 in Oost-Pruisen – 1986) studeerde zoals zijn vader wilde eerst theologie. Hij stopte voortijdig en legde zich toe op zijn passie voor het dansen van ballet, en werd balletchoreograaf.
Hij was 68 jaar toen hij in 1976 werd uitgenodigd om folkloredansen aan te leren aan de woongemeenschap in Findhorn (New Age centrum in Schotland). De gemeenschap inspireerde hem om een aantal dansen te choreograferen, die hij 'sacrale dans' noemde en waarin religie en dans gecombineerd zijn. Eerst schreef hij de Balance, later de Zonnedans.
Iedereen die sinds 1976 sacrale dans doorgeeft doet dit met zijn eigen accenten.
(We zochten bij voorkeur korte en duidelijke filmpjes, zonder veel show, spektakel en competitie.
Betere suggesties zijn welkom.)